گاهی اوقات افراد، با آپارتمان نشینی امروزه که با کلی امکانات و رفاه همراه است؛ تصاویر و داستان هایی از مکان هایی از دنیا را می بینند و می شنوند که شاید باورش چندان آسان نباشد.
یکی از این مکان های عجیب و غریب که در عین حال زیبا و منحصر به فرد است؛ در همین ایران عزیز خودمان وجود دارد. مکانی به نام روستای کندوان که خانه هایش در دل صخره ها ساخته شده است، البته امروزه از امکانات خوبی برای زندگی برخوردار است و مردمی در آن زندگی می کنند که دلشان هیچ بویی از سختی محل زندگیشان نبرده است و بسیار خون گرم اند.
در کل دنیا تنها سه روستای صخره ای وجود دارد که کندوان یکی از آن ها و البته تنها روستای صخره ای کندوان است که هنوز قابل سکونت بوده و عده ی زیادی در آن معیشت می کنند. بناهایی که در کندوان به عنوان خانه، مسجد، مدرسه، آغل و انبار ساخته شده همگی مانند یک کندوی زنبور عسل در دل کوه کنده کاری شده و از جذابیت بسیار بالایی برخوردار است.
از طرفی زمانی که تصویر کل روستا را یک جا مشاهده می کنید، مانند چندین کله قند سنگی در یک مکان وسیع و سرسبز گرد هم آمده تا نمای بامزه ای از طبیعت را به نمایش بگذارد.
آشنایی با روستای کندوان
روستای کندوان که تحت عنوان روستای کندوان اسکو یا روستای کندوان تبریز هم شناخته می شود، یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی و البته به لحاظ تاریخی بودن قدیمی ترین، به لحاظ چیدمان خانه ها عجیب ترین آن هاست. این روستا در حدود ۶۰ کیلومتری غرب شهر تبریز و حدود ۲۰ کیلومتری جنوب شهر اسکو از استان آذربایجان شرقی در کشور ایران قرار دارد. بناها در کندوان در دل تپه های صخره ای ساخته و از ظاهری بسیار جالب برخوردار است.
تاریخچه روستای کندوان
طبق گفته هایی که در مورد کندوان به گوش می رسد ساکنان آن ابتدا ساکن روستای حیله ور در ۲ کیلومتری غرب کندوان بوده اند که برای در امان ماندن از حمله ی مغول ها به سمت کندوان آمده و با سکنی گزیدن در دشتی در مقابل کندوان امروزی کم کم شروع به حفر خانه در دل صخره های کندوان کرده و بدین ترتیب نوای زندگی در کندوان را سر داده اند.
طبق تخمین هایی که در مورد قدمت روستای کندوان زده شده است می توان بدو تولد آن را به حدود ۶ هزار سال پیش، یعنی تقریبا قرن هفتم هجری قمری یا حتی قبل تر از آن و دوره های قبل از اسلام نسبت داد. دلیل این تخمین ها نیز، خانه هایی است که در دل صخره هایی به نام کران کنده شده اند. صخره هایی که نسبت به بقیه ی سنگ ها حالتی تقریبا نرم دارند. در واقع جنس صخره ها از نوع انبریت و لاهار است که در اثر مخلوط شدن مواد آتشفشانی کوه سهند با گل و لای حاصل از باران های سیل آسا در این منطقه به وجود آمده است.
معماری روستا
کندوان یک روستای صخره ای است به این معنا که خانه های آن در دل صخره ها بنا شده اند. البته جنس این صخره ها از سنگ نیست بلکه از ماسه های فشرده ای است که باعث شده نرمی آن از سنگ سخت تا حدی کم تر باشد. معماری خانه های روستای کندوان و شیوه ی ساخت آن از نمونه های نادر در کل جهان است و شاید کندوان را بتوان یکی از تنها سه روستای صخره ای جهان و البته تنها روستای صخره ای مسکونی دانست!
چرا که در دو روستای صخره ای دیگر از جهان که شامل (کاپادوکیه) واقع در ترکیه و (داکوتا) در آمریکا؛ که هر دو دارای این معماری هستند کسی زندگی نمی کند و تنها برای بازدید عموم بر پا هستند. شیوه ی ساخت و طریقه ی قرارگیری خانه ها در کنار هم در کندوان مناظر بسیار شگفت انگیز و تحسین برانگیزی را به وجود آورده است به طوری که از همان ابتدای ورود به روستا چشمان به قدری محو جذابیت این نوع معماری می شود که حد و حساب ندارد.
کوچه های کندوان درواقع شیارهایی است که بر اثر جریان تخریبی آب ها به وجود آمده است. این روستا با شیوه ی معماری خاص خود مکان های زندگی دسته جمعی در زمان های بسیار دور را به خوبی به عرصه ی نمایش می گذارد. در واقع آن چه روستای کندوان را به یک روستای تاریخی و نمونه ی منحصر به فرد در تمام جهان تبدیل کرده است و به عنوان یک اثر ملی مهم در ایران به ثبت رسانده است، وجود بیش از ۱۰۰ خانه مسکونی مخروطی و هرمی و اصطلاحا کله قندی شکل در دل صخره هاست که در هر یک خانواده ای به راحتی زندگی می کنند.
جاذبه‌های گردشگری کندوان
اولین موردی که هر گردشگری را برای رفتن به روستا کندوان تشویق می کند و او را با تمام وجود به سمت این نقطه ی جالب از جهان می کشاند نحوه ی ساخت و مصالح به کار رفته و چیدمان موقعیت خانه های روستا در دره ی کندوان می باشد که نزدیک رودخانه ای است که در دره جاری است. جاذبه ی بعدی که روستای کندوان را به یک مکان گردشگری پرطرفدار تبدیل می کند. چشمه های آب معدنی آن است که آبی بسیار گوارا دارد. این آب به دلیل نوع خاک کندوان نسبت به سایر آب های آشامیدنی از درصد سختی و آهک بسیار کمتری برخوردار است.
لذا برای درمان بیماری هایی مانند سنگ کلیه مفید می باشد. این آب در کنار رودخانه و در ساحل سمت چپ آن از دل یک تپه خارج می شود و یک آب انبار روی آن ساخته شده است این آب معدنی از گذشته های دور تا به امروز در این روستا وجود داشته و همواره عده زیادی را به طرف روستا می کشاند.
مورد بعدی تفریح گاهی به نام ییلاقات ارشد چمن است. این ییلاقات در دامنه ی کوه سهند در انتهای دره ی کندوان و در قسمت فوقانی رودخانه ی زیبای کندوان قرار دارد. تفریح گاهی که در تمام طول سال مخصوصا در دو فصل اول سال یعنی بهار و تابستان به علت خوب بودن آب و هوا با آغوش باز گردشگران را از سراسر دنیا به سمت خود دعوت می کند.
